Bigenda bite mu bwonko iyo ubuze umuntu ukunda? Ni ukubera iki tubabara cyane cyangwa tugahangayikishwa n’undi muntu? Wigeze uhura no gutandukana nabi cyangwa gutandukana n’uwo ukunda? Benshi muritwe twababajwe na byo.
Ku gukunda cyangwa gukundwa ni ikintu kiza kandi gifasha mu mibereho ya muntu ariko iyo habayeho gutandukana bizana ingorane ku buzima ndetse bikangiza n’imikorere y’ubwonko. Guhura n’ibintu byangiza umubano w’abakundana cyangwa w’abashakanye, bitera abantu gufata ingamba zikomeye mu mibanire yabo ya hafi. Aribyo twakwita nko kubabaza umutima, cyangwa kwangiza ubwonko.
Iyo ibibazo by’ubucuti cyangwa amakimbirane yabashakanye biganisha ku gutandukana, mu bisanzwe tuvuga ko bidutera umutima. Dushingiye ku binyabuzima na ku miterere y’ikiremwa muntu, ariko icyo twakagombye kuvuga rwose ni uko bisenya ubwonko bw’umuntu.
Iyo dukunda umuntu, baza gutura mumarangamutima cyangwa limbic centre y’ubwonko bwacu. Mu by’ukuri bifata inzira ya selile kandi babaho mu mubiri muri neuron na synaps y’ubwonko.
Muby’ukuri iyo umuntu abuze umukunzi mu buryo butunguranye cyangwa bagatandukana, ubwonko bwe bucika intege kandi aba asa n’uwavangiwe. Kubera ko umuntu aba yarari mu byiyumvo bye bigatuma yumva ashaka n’ubundi, kuwumva, no kumukoraho. Iyo adashobora kumufata cyangwa kuvugana na we nk’uko basanzwe babikora, ibitekerezo by’ubwonko aho biri biba ku mushakisha.
Kubera gukora cyane kw’ibice by’ubwonko by’amarangamutima (limbic-centre) bituma habaho kwiheba hamwe n’ibyiyumvo bikeya, niyo mpamvu umuntu agira ikibazo cyo kwiheba, cyo gusinzira, kumva yumiwe, kubura ubushake bwo kurya, gushaka kwigunga, no gutakaza umunezero afite mu buzima. Ibura ry’umusemburo ugabanya uburibwe mu gihe umuntu yababaye (endorphine), rihindura ububabare n’inzira zishimishije mu bwonko, naryo ribaho, rishobora kuba nyirabayazana y’ububabare bw’umubiri yumva mu gihe cyo gutandukana.
Hanyuma y’ibi nibwo usanga umuntu ahorana ibitekerezo byinshi icyo twa kwita nka “stress”. Iyo umuntu asizwe n’uwo akunda, agira ibikomere byimbitse bikamutera n’inkovu inkovu zidakira. Benshi bakoresha inzoga cyangwa ibiyobyabwenge kugira ngo bivure ububabare.
Dore uburyo bw’ubwenge bwo guhangana no kubura urukundo cyangwa uwo wakundaga, ite ku ibi;
1.Guhinduranya Abakunzi (Serial Dating):
Iyo umuntu ahora ahinduranya abakunzi, bishobora kumubabaza kuko buri gihe ahura no gutandukana, ibyo bikamutera agahinda, guhangayika, no kumva yatewe intimba.
Uburyo bwo gukundana kenshi butuma umuntu adafata igihe gihagije cyo kwimenya no gusobanukirwa n’icyo ashaka mu mubano, bigatuma yongera guhura n’ingaruka zo gutandukana.
2. Ubwoba bwo Kudashobozwa Umubano Uhamye (Fear of Commitment):
Abantu benshi bahora basanga bitaboroheye gushyiraho umubano uhamye n’umwe. Ibi bishobora guterwa n’ubwoba bwo gutakaza ubwigenge, ubwoba bwo kubabazwa cyangwa gushidikanya ku buryohe bw’umubano uhamye.
Iyo ubona gutandukana kenshi, bishobora gutuma wumva udashoboye gushyiraho umubano uhamye, bikaguteza umunabi no kwiyanga.
3. Kubura Icyizere (Lack of Trust):
Iyo umuntu akundana n’abantu benshi kandi bakagenda batandukana, bishobora kumutera kubura icyizere mu bandi no mu mibanire, kuko aba yumva ko nta we azongera kwizera.
Ibi bishobora kumutera guhora afite ubwoba bw’uko azababazwa no gutekereza ko umubano uhoraho atari uw’agaciro.
4. Ibikomere By’Umubano Wabayeho (Emotional Scars):
Gutandukana kenshi bituma umuntu akomeza kugira ibikomere by’amarangamutima, bikamugora gukira no gutangira umubano mushya adafite igikomere mu mutima.
Ibi bituma umuntu ahorana umutima wo kubabazwa, ntabashe gukunda byimbitse cyangwa gutanga urukundo rwose kuko aba yibuka ibyababaje umutima we.
5. Guhura n’Abantu Badahuye n’Imigenzo (Incompatible Partners):
Iyo umuntu ahora ahura n’abantu bafite imigenzo cyangwa imyitwarire idahuye n’iyo ashaka, byongera amahirwe yo gutandukana.
Kugira abantu badahuye mu mibanire bituma umuntu ahora yumva atuzuye, bikamubabaza igihe habayeho gutandukana.
6. Kutamenya Icyo Ushaka (Lack of Self-awareness):Iyo umuntu atazi neza ibyo ashaka cyangwa ibyamutera ibyishimo mu mubano, bishobora kumutera gukundana n’abantu badahuye n’ibyo akeneye, bikaba byatuma igihe habayeho gutandukana yumva yababajwe cyane.
Kumva ibyo ushaka bituma uhitamo neza, kandi bikagabanya amahirwe yo guhora mu mibanire itazamara igihe kirekire.
Mu by’ukuri, gukundana n’abasore cyangwa n’abakobwa benshi mugenda mutandukana, bigira ingaruka mbi ku buzima bw’umuntu kuko bituma ahora mu marangamutima adakomeye kandi akabura umutekano mu rukundo. Ni byiza gufata igihe cyo kumenya neza icyo ushaka, ukamenya no kwiyitaho mbere yo kongera gutangira umubano mushya.